İZMİR (İGFA) – İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İzmir Gezici Esnaf ve Sanatkarlar Meclisi iş birliğinde düzenlenen Sokak Ekonomisi Çalıştayı, sokak ekonomisinin farklı alanlarda çalışan aktörlerini bir araya getirdi. Çalıştayda sokak işçilerinin hakları, yaşadıkları sorunların ekonomik ve sosyal kaynakları, bu alanda yapılması gereken yasal düzenlemeler gibi birçok konu masaya yatırıldı.
Çalıştay, sokak ekonomisinin teorik çerçevesi, sokak ekonomisinin medya, hukuk ve siyaset açısından değerlendirilmesi, sokak çalışanlarının deneyimleri ve forum olmak üzere üç ana bölümde gerçekleşti. Çalıştayda tartışılan bahisler ve bunlara karşı geliştirilen analiz önerileri, 21 Mart’ta tüm Türkiye’ye ve dünyaya duyurulacak olan İkinci Yüzyıl İktisat Kongresi’nin sonuç bildirgesine katkı sağlayacak.
Geniş bir temsil sağlandı
Sokak Ekonomisi Atölyesi, günümüz ekonomik koşullarının yarattığı olumsuzlukları en ağır şekilde hisseden gezici esnaf, sanatkarlar ve garantisiz çalışanlara odaklandı. Bu kümelenmelerin daha demokratik, adil ve eşit ekonomik koşullarda yaşaması ve çalışması için politikalar üretmeyi amaçlayan çalıştay geniş bir katılımla düzenlendi.
Çalıştaya akademisyenler, hukukçular, araştırmacılar, medya mensupları ve siyasetçilerin yanı sıra sivil toplum kuruluşları, gezici esnaf ve sanatkarlar dernekleri ve kooperatif temsilcileri katıldı. Osman Sirkeci, Prof. Dr. Kamran Elbeyoğlu, Prof. Dr. Nurseren Tor, İstanbul Şişli Belediyesi Meclis Üyesi Av. İstanbul Roman Toplumu adına Emin Vahap Şimşek Esnaf ve Sanatkarlar Meclisi adına Bahattin Turnalı Ege Geri Dönüşüm Kooperatifi adına Cihan Laçin Erhan Laçin, İzmir Büyükşehir Belediyesi Emniyet Müdürü Turgay Günay, İzmir Eski İl Kültür Müdürü Yusuf Ziya Ulusoy, İz Medya Genel Koordinatörü Özgür Coşkun, Sosyal Demokrat Yerel Yönetimler Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Özer Doğan, emekli öğretmen ve sahaf Servet Sabak ile İzmir Gezici ve Suriyeli Göçmenler Dayanışma Derneği Lideri Muhammed Salih katıldı. prof. Toplantıya Hindistan Ulusal Sokak Satıcıları Konfederasyonu Kurucu Lideri Dr. Huriye Toker Arbind Singh ve avukat Nandita Haksar görüntülü mesajla katkıda bulundu.
“Sokak ekonomisi girişimcilik ikliminin doğum yeridir”
Sokak Ekonomisti Dr. Osman Sirkeci, Sokak Ekonomisi Çalıştayı için kapsamlı bir sunum yaparak sokak ekonomisi kavramına, sokak ekonomisinin tarihsel sürecine ve ülke ekonomisine katkısına değindi. Sirkeci, “İkinci yüzyılın ekonomi politikalarında ‘sokak işçileri olmazsa olmaz’ diyen bir İzmir Büyükşehir Belediyesi var. Şu anda İzmir’de milyonlarca insanı kapsayan ve milyonlarca liralık değerler yaratan bir küme ile uğraşıyoruz” diyerek sokak ekonomisi kavramını şu cümlelerle tanımladı: “Sokak ekonomisi, günlük hayatın ve geleceğin ayrılmaz bir parçasıdır, piyasa ekonomisinin aksaklıklarını gideren, eksikliklerini giderendir. Sokak ekonomisi, düşük maliyetli istihdamın birincil kaynağı ve düşük maliyetli, mikro ölçekli toplu iş üretiminin garantörüdür. Sokak ekonomisi en yaygın girişimcilik okuludur. Sokak ekonomisi, sıfır bürokrasi ile serbest piyasanın en kolay girişimcilik bölümüdür. Sokak ekonomisi, girişimcilik ikliminin doğum yeri ve yaşam alanıdır.”
“Sanatı bir araç olarak kullanmaya karar verdim”
prof. Nurseren Tor, 2019 yılında Mersin Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde öğrencileriyle yaptığı çalışmalardan bahsetti. Tor, tarihini yeniden yaşatmak için projeyi şöyle anlattı: “Proje kapsamında tüm tablolarımızı eski binalara ve artık sokakta kullanılmayan sokaklara yerleştirdik. Amacımız Uray Caddesi’ni tekrar görünür kılmak, şehrin hafızasını canlandırmaktı. Tarihi yapıların kurtarılması gerekiyor, sosyal alanlar oluşturulursa bu evler kullanılmaya başlanacak ve canlanacak. Sanatı sokaklar için bir araç olarak kullanmaya bu şekilde karar verdim.”
“Yasal düzenlemeye ihtiyaç var”
İstanbul Roman Cemaati adına toplantıya katılan Bahattin Turnali, sokakta çalışan işçilerin çalışma hayatlarının yasal olarak düzenlenmesi gerektiğini vurgulayarak, Yoksul olmak suç mu? Bu noktada yasal bir düzenleme yapılması gerekiyor.”
“İzin kavramı netleştirilmeli”
İzmir Büyükşehir Belediyesi Zabıta Müdürü Turgay Günay, mevzuattaki “izin” kavramındaki boşluğun yarattığı sorunu şu sözlerle anlattı: “Zabıtanın birçok görevi var. Bunlardan biri de ‘yetkisiz’ seyyar satıcıların faaliyet göstermesinin yasaklanması. Burada önemli olan ‘izinsiz’ ibaresi. Biz neye izin veriyorsak, kim izin veriyorsa burada bir boşluk var. Kimin izin vereceği belirtilmedi. Bunun için analiz noktası mevzuatta yapılacak değişikliktir. İzin kavramını düzenlersek satıcıyı kontrol etme mekanizması gelişecek, satıcının ekonomik menfaati düzelecek, polis ile seyyar satıcı arasındaki tartışmalar son bulacak ve en önemlisi toplumsal barış sağlanacaktır. ”
“Bu görüşme bize umut verdi”
Toplantıya Ege Geri Dönüşüm Kooperatifini temsilen katılan Erhan Laçin, “Bugün tüm Türkiye’ye ilham vermesi gereken bir toplantıdayız. 2. Yüzyılın İktisat Kongresi vesilesiyle sokak işçilerinin seslerini, fikirlerini ve beklentilerini seslendiriyoruz. Bu görüşme bize bir kez daha umut verdi. Biz buradayız, garantisiz milyonlarca sokak işçisi olarak ülke ekonomisine sunduğumuz istihdamla buradayız. Ülke ekonomisinin yüzde onunu oluşturan sokak ekonomisine ilişkin mali ve ekonomik politikalar oluşturulmalı ve bunlar ikinci yüzyılın iktisat politikalarının ortasında yer almalıdır.
12 maddelik talep listesi sunuldu
Esnaf ve Sanatkarlar Meclisi’ni temsilen Sokak Ekonomisi Çalıştayı’na katılan Cihan Laçin, “Dünya değişiyor, neden sokaklar değişmiyor? Eskiden sokakta çalışanlar suç işliyormuş gibi görülürdü, aksine biz suç işlemeyiz, ekonomiye katkı sağlarız. Burada alınan kararlar, cumhuriyetin 2. yüzyılında hayatımızı değiştirecek, dolayısıyla çok talebimiz var” diyerek 12 maddelik bir liste sundu.
Esnaf Bakanlığının kurulması, dijital kayıt sistemi, sağlık ve sosyal güvence, ikinci el eser satanlara kapalı pazarlarda satış izni, geri dönüşüm bölümünde sokakların daha aktif kullanılması için öneriler, insana yakışır çalışma hakkı haysiyet, oda ve birlik kurma yetkisi ve sosyal güvence. Eğitim hakkı, sokakta çalışan esnafa göre eğitim hakkının düzenlenmesi, mali takviye programı, oda ve aidat borçlarına sicil affı, tüm ceza ve vergi borçlarının affı gibi birçok unsur vardı. .
“Sokak ekonomisinden geçinenlere kulak verilmeli”
İstanbul Şişli Belediyesi Meclis Üyesi Avukat Emin Vahap Şimşek, yeni politikalar belirlenirken geçimini sokaktan sağlayan işçilerin taleplerinin dinlenmesi gerektiğini vurgulayarak, “Devletler, yerel yönetimler sosyal politikalara göre politika belirlemeli. , faaliyetlerini yürütürken ekonomik ve kültürel özellikleri. Yapılacak stratejik planlamayı ancak toplumdaki doğru verileri toplayarak oluşturabiliriz. Aksi takdirde yapacağımız düzenlemeler hiçbir soruna çözüm olmayacaktır. Nasıl ki bugün sokak ekonomisinden geçimini sağlayanlar bu toplantıda buradalar ve biz onları dinleyerek çözüm üretmeye çalışıyoruz, politikalar belirlenirken de bu yapılmalı.”
